Forum Przyjaciół Bonsai

Łukasz Czarnecki

Z racji tego, iż ciągle pojawiają się nowe tematy początkujących z prośbą o identyfikację drzewek postanowiłem zebrać wszystkie informacje w jednym temacie.

Wiąz drobnolistny (chiński)
Ulmus parvifolia

Wygląd liści

Opis gatunku:
Cechy charakterystyczne: wiązy mają piłkowane, nieco sztywne liście, które w przypadku drzewek hodowanych jako outdoor bardzo ładnie przebarwiają się jesienią na czerwono. Ogonek liścia jest bardzo krótki i dość cienki. Liście rosną dość gęsto tworząc bujną koronę drzewka. Młode listki są wyraźnie jaśniejsze i delikatniejsze. Na tym gatunku kwitnienia niestety nie zaobserwujemy.Charakteryzujący się drobnymi listkami wiąz w stanie naturalnym występuje między innymi w Chinach i Japonii. Gatunek ten w zależności od klimatu w jakim żyje jest wiecznie zielony, zrzuca część lub wszystkie liście na zimę. Ze względu na tą właściwość może być hodowany wewnątrz pomieszczeń jak i na zewnątrz. Zaleca się aby wiązy hodowane były na zewnątrz, ponieważ pora zimowa pozwala na odpoczynek oraz pomaga w pozbyciu się ewentualnych chorób lub szkodników. Wiązy hodowane jako outdoor są po prostu silniejsze i bardziej odporne. Jeśli wiąz rośnie przez cały rok w mieszkaniu, dobrze jest zimą ustawić go w pomieszczeniu o temperaturze ok. 10-15 st. C.Wiązy powinny stać w pełnym świetle, w miejscu nasłonecznionym, jednak unikać należy bezpośredniego nasłonecznienie latem, gdyż promienie słoneczne są wtedy zbyt silne. Jeśli stoją na zewnątrz, zimą koniecznie należy je zabezpieczyć przed silnym mrozem na który są wrażliwe. Podłoże należy utrzymywać stale wilgotne, ale nie zalane. Latem podlewamy codziennie ( w czasie dużych upałów konieczne może być kilkukrotne podlewanie w ciągu dnia ). Korzystne jest zraszanie.
Nawożenie rozpoczynamy od początku sezonu wegetacyjnego, a kończymy wczesną jesienią (co dwa tygodnie). W przypadku hodowli wewnątrz wiosną i latem co dwa tygodnie, a jesienią i zimą co miesiąc.
Gatunek ten przesadzamy każdego roku. Drzewka starsze niż dziesięcioletnie rzadziej.
Cięcie: pozwalamy pędom rosnąć na kilka centymetrów, po czym przycinamy pozostawiając zazwyczaj dwa trzy liście (chyba, że utrzymanie kształtu korony wymusza dłuższe lub krótsze cięcie), co pozwala osiągnąć gęste ulistnienie i prowokuje roślinę do bardziej intensywnego rozwoju.
Rozmnanie przez sadzonki zielne i zdrewniałe latem lub korzeniowe zimą.

~

Carmona drobnolistna
Carmona mycrophylla

Wygląd liści

Opis gatunku:
Cechy charakterystyczne:wyraźne, szczególnie na starszych liściach białawe kropki, będące w rzeczywistości drobnymi "szczecinkami". Po przeciągnięciu palcem od końca liścia w kierunku ogonka wyraźnie wyczuwalna szorstkość. Kształt liści jak widać na zdjęciach nie zawsze jest taki sam. Charakterystyczny jest kształt niektórych listków, które na zakończeniu mają dwa wcięcia. Wyrastające pędy rosną zawsze prosto. Pąki na starszych pędach przyjmują postać stosunkowo dużych narośli. Na korze pnia również widać podobne narośla jednak mniejsze. Karmona kwitnie (kwiatki o białej barwie) oraz owocuje (początkowo zielone, a później czerwone jagody).
Karmona jest tropikalnym wiecznie zielonym krzewem. Jest dobrym materiałem na bonsai ze względu na drobne liście i stosunkowo łatwe formowanie. Cechy tego gatunku bowiem pozwalają na kształtowanie tylko przez przycinanie. Bonsai z karmony jest atrakcyjne także ze względu na białe kwiaty pojawiające wiosną i latem, które przekształcają się w zielone, a później czerwone owoce. Jak każda roślina tropikalna karmona drobnolistna rozwija się przez cały rok ( w okresie zimowym mniej intensywnie).

Stanowisko dla Karmony powinno być bardzo jasne, ale latem należy ją osłaniać przed silnym słońcem. Temperatura w pomieszczeniu musi mieć minimum 15 °C. Podłoże powinno być stale wilgotne. Korzystne jest zraszanie rośliny. Nawozić karmonę należy przez cały rok, zimą raz w miesiącu, a przez resztę roku co dwa tygodnie. Przesadzanie co dwa lata.
Karmonę formujemy przez cięcie Gdy pędy mają około siedmiu liści przycinamy je pozostawiając dwa, trzy. Spowoduje to zagęszczenie korony i sprowokuje drzewko do bardziej intensywnego rozwoju. Oczywiście jeśli potrzebujemy wykształcić dłuższą gałąź nie przycinamy tak krótko. Pędy można także drutować, jest to jednak dość trudne ze względu na łatwo łamiące się gałązki i z tego powodu zabieg ten możliwy jest jedynie w przypadku niezdrewniałych pędów . Rozmnażanie poprzez nasiona przez cały rok lub sadzonki zielne wiosną i latem ( obie metody wymagają warunków szklarniowych ).

~

Sageretia
Sageretia theezans

Wygląd liści

Opis gatunku:
Cechy charakterystyczne: liście sageretii są drobne, owalne, nieco sztywne, błyszczące, młode jasno zielone lub czerwonawe z czasem stają się ciemniejsze. Kora o bardzo oryginalnym wyglądzie łuszcząca się dość dużymi płatami. Kolor pnia po odpadnięciu płata kory jest jasno brązowy i zielonkawy. Charakterystyczny jest dość szybki przyrost. Przy zmianie warunków sageretie często gubią część liści, które wcześniej żółkną. Sageretie to krzewy występujące w cieplejszych klimatach, głównie w Azji i Ameryce Północnej. Odmiana , która jest tu opisana pochodzi z Chin. Nasz klimat jest zdecydowanie dla niej za chłodny, dlatego bonsai z tego gatunku hodujemy w domach (w miesiącach letnich można hodować na zewnątrz). Sageretia jest bardzo atrakcyjnym gatunkiem, ze względu na drobne błyszczące listki i bardzo dekoracyjną korę. Kolory pnia jakie odsłania łuszcząca się kora są jednymi z najładniejszych barw tej części rośliny jakie można spotkać wśród drzew. Gatunek ten charakteryzuje się szybkim przyrostem. Młode listki rozwijające się na pędach często mają czerwonawą barwę. Przy dobrych warunkach można uzyskać w krótkim czasie bardzo gęstą koronę.
Stanowisko dla Sageretii powinno być jasne, choć latem należy ją osłaniać przed silnym słońcem, które może przypalać listki. Temperatura optymalna dla tego gatunku to zimą około 15 st, a latem 19 -24 st. Korzystne i porządane jest zraszanie rośliny, ponieważ sageretie wymagają dużej wilgotności . Nawożenie należy przeprowadzać przez cały rok, zimą raz w miesiącu, a przez resztę roku co dwa tygodnie. Przesadzanie co dwa lata lub gdy korzenie wypełnią doniczkę. Przycinamy dość często ze względu na szybki przyrost. Zabieg ten silnie pobudza roślinę do rozwoju nowych pędów. Rozmnażać najlepiej przez sadzonki zielne, które dość łatwo się przyjmują (ważne jest tu dbanie o dużą wilgotność wokół sadzonek).

~

Serissa cuchnąca
Serissa foetida/seroides

Wygląd liści

Opis gatunku:
Cechy charakterystyczne: liście gładkie błyszczące, podłużne, miękkie. Gatunek ten w okresie letnim kwitnie, obsypując się dość obficie białymi kwiatkami. Wyrastające parami listki często są poskręcane. Efekt ten znika w miarę dojrzewania listka. Bardzo charakterystyczna cecha serissy to nieprzyjemny zapach, który można poczuć przy cięciu liści lub potarciu kory. Kora sprawia wrażenie wiekowej, ponieważ łuszczy się niewielkimi wąskimi płatami.
Serissa należy do jednych z bardziej wymagających gatunków, jeśli chodzi o bonsai do wnętrz. Początkującym może sprawiać kłopoty. Jednak przy pewnym doświadczeniu gatunek ten staje się wdzięcznym obiektem naszej troski, głównie ze względu na letnie kwitnienie. Białe kwiatki często obsypują całą koronę co daje bardzo ładny efekt. Niewątpliwą wadą jest zapach, który na pewno poczujemy przy przycinaniu pędów. Niestety fiołkami nie pachnie

Na szczęście zapachu tego nie czujemy na co dzień, a jedynie przy cięciu pielęgnacyjnym, czyli dość rzadko. Często zdarza się, że przy zmianie warunków lub w okresie kwitnienia serissa gubi część liści, które wcześniej żółkną. Zdarza się nawet, że opadają wszystkie liście, choć bardzo rzadko. Na miejscu opadłych liści pojawiają się jednak nowe i drzewko szybko odzyskuje dawny wygląd.

Serissa powinna stać w pełnym świetle, jednak unikać należy bezpośredniego nasłonecznienia, szczególnie latem. Gatunek ten bardzo nie lubi szybkich zmian wilgotności podłoża, dlatego postawienie drzewka na słońcu nie jest korzystne. Podłoże należy utrzymywać tylko lekko wilgotne, ale nie można dopuścić do całkowitego wysuszenia. Latem podlewamy codziennie, zimą rzadziej. W wypadku tego gatunku, należy doświadczalnie dojść do optymalnego sposobu podlewania, ponieważ przy zbyt dużej wilgotności podłoża serissa gnije, przy suszy usycha. Korzystne jest zraszanie. Nawozimy co dwa tygodnie latem i wiosną, a jesienią i zimą co miesiąc. Gatunek ten przesadzamy każdego roku. Starsze drzewka przesadzamy, gdy korzenie wypełnią doniczkę.
Cięcie: pozwalamy pędom rosnąć na kilka centymetrów, po czym przycinamy ponad parą liści co spowoduje wyrośnięcie dwóch nowych pędów. W ten sposób można dość szybko zagęścić koronę. Rozmnażamy przez sadzonki zielne najlepiej wiosną i latem.

~

Ligustr chiński
Ligustrum sinense

Wygląd liści

Opis gatunku:
Cechy charakterystyczne:liście ligustra są delikatne, młode jasno zielone z czasem stają się ciemniejsze. Kora dość jasna z drobnymi naroślami, raczej gładka nie łuszcząca się. Roślina jest wrażliwa na przesuszenie i już po kilku godzinach od wyschnięcia podłoża końce pędów zaczynają zwisać, a po około jednej dobie liście stają się pomarszczone i zwinięte. Charakterystyczny jest szybki przyrost. Ligustry są dość popularne, u nas odmiany często można spotkać jako żywopłoty. Gatunek ten charakteryzuje się bardzo szybkim przyrostem. Należy do jednych z łatwiejszych w hodowli, choć ligustry są wrażliwe na przesuszenie. Przy dobrych warunkach można uzyskać w krótkim czasie bardzo gęstą koronę. Odmiana sinensis to typowe drzewko do domu, choć doświadczenie pokazało, że wystawione na zewnątrz wytrzymuje nawet lekkie przymrozki (są to już jednak warunki bardzo niekorzystne). Drzewko to można drutować w każdym czasie, a pędy nawet te zdrewniałe są dość elastyczne.

Stanowisko dla Ligustra powinno być jasne, choć latem należy go osłaniać przed silnym słońcem. Szczególną uwagę należy zwrócić na małe okazy w niewielkich doniczkach, ponieważ niewielka ilość podłoża jaka się mieści w takim pojemniku szybko może wyschnąć, a ligustry nie znoszą suszy. Najlepiej gdy temperatura w pomieszczeniu nie spada poniżej 15 °C . Korzystne jest zraszanie rośliny. Nawozić ligustra należy przez cały rok, zimą raz w miesiącu, a przez resztę roku co dwa tygodnie. Przesadzanie co dwa lata lub gdy korzenie wypełnią doniczkę. Przycinamy dość często ze względu na szybki przyrost. Przycinanie ma na celu głównie utrzymanie kształtu korony i od tego w największym stopniu zależy ile listków na ciętym pędzie pozostawimy. Szkodniki nie postrzegają ligustra jako ulubione danie, co nie oznacza że ich wcale nie atakują. Jednak szybciej można się spodziewać ataku grzybów niż wspomnianych robali. Rozmnażać najlepiej przez sadzonki zielne, które dość łatwo się przyjmują (ważne jest tu dbanie o dużą wilgotność wokół sadzonek).

~

Figowiec tępy
Ficus retusa

Wygląd liści

Opis gatunku:
Cechy charakterystyczne: liście gładkie błyszczące, młode jasno zielone z czasem ciemniejące. Ciekawy wzór kory z białawymi wypustkami. W dobrych warunkach retusa wypuszcza korzenie powietrzne. Ficus retusa jest bardzo często wybieranym gatunkiem na bonsai między innymi ze względu na bardzo efektowne korzenie powietrzne. Jest jedna z najbardziej odpornych roślin jakie wybieramy do kształtowania. Niektórzy nazywają retusa niezniszczalnym pod czym się podpisuję, ponieważ wytrzymuje on zabiegi przy których inne gatunki na pewno by nie wytrzymały. Nie oznacza to oczywiście, że można go postawić na oknie i zapomnieć, jednak hodowlę można uznać za łatwą. Ficusy rosną przez cały rok i nawet zimą możemy zaobserwować wiele rozwijających się liści.

Stanowisko powinno być jasne lecz nie bezpośrednio nasłonecznione (rośliny te znoszą słabe światło, ale nie rozwijają się w nim dobrze). Przez cały rok należy zapewnić temperaturę powyżej 15°C, latem gdy temperatura jest zbliżona do pokojowej ficusy można wystawiać na zewnątrz. Nie można zapominać o podlewaniu gdyż nie lubią suszy. Po dłuższym okresie bez wody mogą zrzucać liście, które z czasem odrosną. Retusa bardzo lubi zraszanie i wszelkie zabiegi podnoszące wilgotność wokół niego. Nawożenie co dwa tygodnie wiosną i latem. Jesienią i zimą ze względu na wolniejszy przyrost nawozimy co miesiąc. Drutowanie o dowolnej porze roku . Rozmnażanie z sadzonek zielnych możliwe jest praktycznie przez cały rok, zalecane wiosną. Gatunek ten przesadzamy każdego roku lub gdy korzenie wypełnią doniczkę. Drzewka starsze niż dziesięcioletnie co dwa - trzy lata.
Biały sok wydzielający się w ficusów jest trujący!

~

Figowiec Benjamina
Ficus Benjamina

Wygląd liści

Opis gatunku:
Cechy charakterystyczne: liście cieńsze, bardziej sztywne i smukłe niż u retusa, przewieszające się. Na brzegach można zauważyć białawe kropki. Kora nie posiada białych wypustek, jest raczej gładka nie łuszcząca się. W przypadku ficusów warunki hodowli są bardzo podobne (patrz ficus retusa). Różnicę można zauważyć w dużo szybszym rozwoju benjaminów. Wystarczy więc kilka lat by z sadzonki bejamina zrobić bonsai. Ze względu na tak szybki przyrost należy często kontrolować druty, które szybko wrastają się w korę.
Biały sok wydzielający się w ficusów jest trujący!

~

Podokarp wielkolistny
Podocarpus macrophyllus

Wygląd liści

Opis gatunku:
Cechy charakterystyczne: krzew iglasty, bardzo wolno rosnący. Igły podokarpa przypominają liście cisa. Lubi pełne słońce, częste podlewanie i wieczorne zraszanie.Wymaga zasilania podobnie jak większość iglaków odpowiednim nawozem do iglaków (na wiosnę pobudzającym do wzrostu a przed zimą możemy zastosować nawóz jesienny do iglaków).Przesadzamy nie częściej niż co dwa lata, zawsze na wiosnę. Lubi temperatury ok. 10 stopni C, ale dzielnie znosi również temperatury wyższe ok. 20 stopni C. Podokarpa należy zimować w mieszkaniu gdyż nie jest odporny na mróz. Podlewanie umiarkowane- tak aby woda nie zalegała w doniczce a zarazem aby nie dopuścić do wysuszenia korzeni.

~

Ciąg dalszy nastąpi...

Źródła obrazków:
http://kolekcjoner.drzew....ny/DSC05358.jpg
http://www.acerbonsai.co....folia_seiju.jpg
http://www.bonsaicursus.com/Afb/carmona-bonsai.jpg
http://www.mondobonsai.it...ede/carmona.jpg
http://bonsai-mag.co.cc/b...ans-300x225.jpg
http://babadubonsai.voila...s/sageretia.jpg
http://www.przyjacielebonsai.pl/kwiat_serissy2.jpg
http://www.drzewko-bonsai.pl/serissalisc.JPG
http://j.miot.free.fr/Ima..._Ligustrum0.jpg
http://www.florahurt.pl/images/ligustr.jpg
http://img27.imageshack.u...usretusanew.jpg
http://images37.fotosik.p...694228165a1.jpg
http://www.misje.pdg.pl/Z...20benjamina.jpg
http://kolekcjoner.drzew....s_benjamina.jpg
http://www.recarr.com/images/Greens/podocarpus.gif
http://www.przyjacielebon...ocarpMagdaF.jpg
http://i01.i.aliimg.com/p...cus_Retusa_.jpg